رزق از منظر حاج اسماعیل دولابی!

حتی یک ساعت به فکر رزقت نباش، به دنبال کسب و کار هم که می‌روی، بدان که در رزق، فاعل تام، خدای متعال است، ان الله هوالرزاق ذوالقوة المتین: هر آینه، خداوند همان روزی دهنده نیرومند و محکم کار است.

رزاق خداست

رزق، مقدر و مقسوم است و رزاق خداست، رزقمان هنر ما نیست و حرص و تقلای ما آن را زیاد نخواهد کرد.

آرام به طرف دنیا بروید

آرام به طرف دنیا بروید، خدا اگر خواست زیادش را می‌دهد. مقدار رزق به تقلای فرد بستگی ندارد.

به فکر رزقت نباش

حتی یک ساعت به فکر رزقت نباش، به دنبال کسب و کار هم که می‌روی، بدان که در رزق، فاعل تام، خدای متعال است، ان الله هوالرزاق ذوالقوة المتین: هر آینه، خداوند همان روزی دهنده نیرومند و محکم کار است.

رزق دو گونه است

رزق دو گونه است، یکی آن که تو را طلب می‌کند و یکی آن که تو در طلب او هستی و عاقبت به تو نمی‌رسد، جز آن چه در طلب توست. رزق روحی هم همین طور است.

خداوند امور دنیای بندگان را متعهد گردیده است

خداوند امور دنیای بندگان را خود متکفل و متعهد گردیده و از آن‌ها پرداختن به امور آخرت (شکر عطایای خدا) را خواسته است، اما بندگان به تلاش در تهیه‌ی دنیایشان پرداخته‌اند، گویا خداوند توانایی برآوردن نیازشان را ندارد! و از آخرت بازمانده‌اند و آن را به خدا محول کرده‌اند.

امور دنیوی خود را به خدا واگذار کن

اگر امور دنیوی خود را به خدا واگذار کنی، امور اخروی را نیز خدا تأمین خواهد کرد، اما اگر بخواهیم امور دنیایی خود را با تقلای خودمان تأمین کنیم، ضمن این که چون رزق مقدر و مقسوم است، تقلای بیهوده و بی ثمری است، آخرتمان را هم تباه کرده‌ایم.

خیالت راحت باشد

تا به حال هر چه خدا برای تو بریده بود، به تو رسیده است و غیره از آن به تو نرسیده است. خیالت راحت باشد که هیچ مال غیر را نخورده‌ای و فقط رزق خودت را خورده‌ای. از این به بعد هم همین طور هست. اگر به این حقیقت اعتماد کنی و یقین بیاوری، دیگر تقلای بیهوده و تعدی به دیگران نمی‌کنی، کار کردنت هم از آن پس تنها به قصد فرمان بردن از خدا خواهد بود، نه به این گمان که کارت سبب رزق تو است.

نگران آینده نباش

تا به حال آنچه رزقت بوده، مصرف کرده‌ای و آنچه رزقت نبوده، به تو نرسیده است. حتی آنچه را از راه حرام تهیه کردی و خوردی، حرص و تقلایت آن را نجس کرد، و الّا اگر صابر بودی، همان رزق از راه حلال، همان وقت به دستت می‌رسید. پس زاهد حقیقی تو هستی، چون ذره‌ای بیش از رزق خود نخورده‌ای. از این به بعد هم همین طور خواهد بود، پس نه نسبت به گذشته غصه داشته باش و نه نگران آینده باش.

هر چیزی که به تو نرسیده، بدان که از اول مال تو نبوده است.

هرچه بنا بوده، به ما رسیده است

غم و شادی‌های دنیا را اگر منها کنیم، چیزی نمی‌ماند و طلبی نداری. تا حالا هرچه بنا بوده، به ما رسیده است و هرچه مال ما نبوده، نرسیده است. بعد از این هم همین طور است {قل لن یصیبنا الا ما کتب الله لنا}: بگو جز آنچه خداوند برای ما مقدر نموده، به ما نمی‌رسد. {ما اصابک لم یکن لیخطئک و ما اخطئک لم یکن لیصیبک}: آنچه به تو رسید نمی‌شود از تو بگذرد و نرسد، و آنچه از تو رد شد و به تو نرسید، نمی‌شد به تو برسد.

خدا مقدر كرده است

خدا قبل از عالم تشریع، رزقی را برای بنده‌ای مثلاً در روز ماه رمضان بریده است. حالا او در روز ماه رمضان فراموش می‌کند که روزه است و آن غذا را می‌خورد، بعداً یادش می‌افتد که روزه بوده است. نه روزه‌اش باطل است و نه قضا دارد. این خدا بود که این فراموشی را بر او مسلط کرد تا رزقی را که برای او مقدر کرده بود، به او بخوراند. حضرت رضا (علیه‌السلام )می‌فرمایند:{وقتی خداوند امری را اراده کند، عقل عبد را می‌گیرد و آن کار را به دست او جاری می‌کند، بعد عقلش را به او باز می‌گرداند.} بسیاری از خیراتی که خدا به ما رسانده، این‌گونه بوده است و الّا اگر به عقل خودمان بود، آن کار را نمی‌کردیم.

خدا عبادت وعده‌ی بعد را نخواسته است

خدا عبادت وعده‌ی بعد را نخواسته است، ولی ما روزی سال‌های بعد را هم می‌خواهیم، درحالی‌که معلوم نیست تا یک وعده‌ی بعد زنده باشیم.

برای روزی فردایمان نگران نباشیم

اگر غلام خانه زادی پس از سال‌ها بر سفره صاحب خود نشستن و خوردن، روزی غصه‌دار شود و بگوید فردا من چه بخورم؟ این توهین به صاحبش است و با این غصه خوردن، صاحبش را اذیت می‌کند. بعد از عمری روزی خدا را خوردن، جا ندارد برای روزی فردایمان غصه دار و نگران باشیم.

دندان طمع را بکن

دندان طمع دنیا و آخرت را بکن، ولی هرچه خدا عطا کرد، بپذیر.

دوست اهل بیت

دوست اهل بیت (علیهم‌السلام) دست به دهان است، چیزی گیرش آمد، به قدر نیاز می‌خورد و بقیه را می‌بخشد، چیزی ذخیره نمی‌کند.

عطایای خدا را ببینیم

از داده‌های خدا آن چه را که می‌بینی، بزرگ‌تر است و لاحد است. ان شاالله هرچه را لطف فرموده است خودش نشانمان بدهد. هرچه اندازه خود ما بزرگ‌تر بشود، مقدار بیشتری از عطایای خدا را می‌بینیم. خداوند به غیر، حساب داده است. یعنی بی حد و اندازه داده است و از آن چه داده از ما حساب نمی‌کشد. ما هم حساب نمی‌کردیم که چنین روزگاری برای ما پیش آید و بی حساب به ما بدهد.

خدا روزی می‌دهد

{ان الله یرزق من یشاء به غیر حساب} همانا خداوند، هرکس را که بخواهد بی حساب روزی می‌دهد.

به غیر حساب سه معنی دارد:

1-آن چه را می‌دهد، به این حساب نبوده که در قبال حسناتی باشد که انجام داده‌ای.

2-از آن چه داده، حساب نمی‌کشد.

3-بی اندازه و بی حساب و زیاد می‌دهد.

گله و شکایت نکن

خدا در مورد روزی‌ای که به مۆمنین داده است، از آن‌ها حساب نمی‌کشد و سۆال نمی‌کند، بلکه از دلشان و محبتشان که امانت خدا نزد مۆمن است، سۆال می‌کند که به چه کسی سپرده‌اند.

حالا که خدا از روزی سۆال نمی‌کند، تو هم از او سۆال نکن، چون دستور دادن به صاحب‌خانه، عیب است. گله و شکایت هم نکن. اگر هم یک وقت از دهانت پرید، زود استغفار کن.

انفاق

قرآن فرمود: من قدر علیه رزقه فلینفق: هر کس روزی‌اش تنگ شد، پس باید از همان چیزی که دارد انفاق کند.

امیرالمۆمنین (علیه‌السلام فرمودند): اذا املقتم فتاجروا الله بالصدقه: هنگامی که فقیر شدید، پس با صدقه دادن با خدا تجارت کنید، صدقه کلید رزق است.

فرزندان بر سر سفره پدر

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: انا و علی ابوا هذه الامة: من و علی دو پدر این امتیم.فرزندان بر سر سفره پدرشان رزق می‌خوردند و از پدرشان ارث می‌برند. مگر ندیدی که حضرت امیر (علیه‌السلام) به در خانه‌های نیازمندان غذا می‌برد؟ حالا این کار را نمی‌کند؟

منبع : تبیان